Çinli otomotiv devi BYD, son dönemde elektrikli araç pazarında adından sıkça söz ettiren bir marka olarak tüm dünyada konuşulan bir otomobil markası olmayı başardı. Yeni tasarım, yeni teknoloji ve yenilikçi özellikleri ile elektrikli araç pazarındaki dikey bütünleşmesini rekabet avantajına çeviren marka, dünya devlerini zorluyor.

 Ancak şirketin küresel genişleme planları, özellikle ABD'nin ticaret politikalarından kaynaklanan belirsizlikler nedeniyle bazı değişikliklere uğramak durumunda kaldı. Meksika'da büyük ölçekli bir üretim tesisi kurma planlarını askıya alan BYD, bu kararın arkasında jeopolitik gerilimlerin yattığını açıkladı. Şirketin İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Stella Li, Brezilya'da yaptığı bir açıklamada, Amerika kıtasında yatırımlara ilgi duyduklarını ancak net bir zaman çizelgesi belirlemediklerini ifade etti.

Brezilya, BYD'nin Asya dışındaki ilk üretim üssü olarak önemli bir konumda. Camaçari'de kurulan fabrikanın yıllık 150.000 araç kapasitesiyle faaliyete geçmesi bekleniyor. İki yıl içinde bu kapasitenin 300.000'e çıkarılması planlanıyor. Li, burada Çin'den gelen yarı mamul araçların son montajının yapılacağını ve ticari üretime kısa sürede başlanacağını belirtti. Meksika konusunda ise daha temkinli bir dil kullanan Li, jeopolitik dengelerin otomotiv sektörünü derinden etkilediğini ve karar vermeden önce daha net bir tablo görmek istediklerini söyledi.

Oysa geçtiğimiz yılın son aylarında BYD'nin Meksika'da üç farklı lokasyonda fabrika kurmak için araştırma yaptığı biliniyordu. Ancak ABD başkanlık seçimlerinin sonuçlarını bekleme stratejisi nedeniyle bu süreç yavaşlatıldı. Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum, şirketin henüz resmi bir yatırım teklifinde bulunmadığını açıklarken, Financial Times'ın haberine göre Çin Ticaret Bakanlığı, BYD'nin teknolojisinin ABD tarafından erişilebilir olması endişesiyle Meksika projesinin onayını geciktirmişti.

Bu gelişmeler, ABD'nin Nisan ayında açıkladığı yeni tarife politikalarından önce yaşandı. Trump yönetiminin otomobil ithalatına ek vergiler getirme kararı, tedarik zincirlerini önemli ölçüde etkiledi. Amerikalı üreticiler, bu tarifelerin milyarlarca dolarlık ek maliyet getireceği uyarısında bulunsa da politika değişikliği sağlanamadı. General Motors gibi şirketler, Meksika'dan ABD'ye yönelik üretim hatlarını kaydırmak için milyarlarca dolar harcama planlarını duyurdu.

BYD ise ABD'nin ticaret politikalarından etkilenmekle birlikte, Asya dışındaki genişleme stratejisinden vazgeçmiş değil. Şirketin Türkiye, Macaristan ve Brezilya'da yatırım planları devam ediyor. Meksika'daki üretim genişleme planları ise siyasi gelişmeleri bekliyor.

Türkiye'deki yatırımlarına ilişkin spekülasyonlara rağmen, BYD'nin Manisa'daki projesi devam ediyor. Organize Sanayi Bölgesi yükümlülüklerini yerine getiren şirket, projede çelik konstrüksiyona geçiş yapması nedeniyle bazı gecikmeler yaşanmakla beraber sürecin durmadığı net şekilde kendini belli ediyor. Resmi bir açıklama yapılmamakla birlikte, tesiste elektrikli araçların yanı sıra hibrit modellerin de üretilmesi gündemde. Türkiye'de elektrikli ve hibrit araç pazarının hızla büyümesi, BYD'nin bu hamlesini destekler nitelikte. Ayrıca şirketin, Çin'e uygulanan tarifelerden kaçınmak için Türkiye'yi bir üretim üssü olarak kullanma stratejisi uzun süredir biliniyor. Brezilya'da yerel tedarikçilerle iş birliğini artırmayı hedefleyen BYD'nin benzer bir modeli Türkiye'de de uygulaması bekleniyor.

Stella Li'nin, "Yavaşlamalıyız, hıza odaklanmaktan geri çekilmeliyiz. Yerel şirketlerle daha fazla çalışmamız gerekiyor," şeklindeki açıklaması, BYD'nin uzun vadeli ve istikrarlı büyüme politikasını yansıtıyor. Çinli şirketlerin karakteristik özelliği olan sabırlı yaklaşım, BYD'nin küresel yatırımlarında da kendini gösteriyor. Bu strateji doğrultusunda bazı projelerde gecikmeler yaşanabileceği anlaşılıyor. Özetle global pazarda acele etmeyi sevmeyen Çinli BYD’nin bunu Türkiye yatırımına da uygulaması anlaşılır bir durum.

Pazardaki son veriler, BYD'nin Türkiye'deki konumunu güçlendirdiğini gösteriyor. İlk beş ayda %4,52 olan pazar payı, Haziran itibarıyla %5,2'ye yükseldi. Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği'nin (ODMD) raporlarına göre, BYD'nin satışları 25.000 aracı aşmış durumda. Pazarın genelinde yaşanan bu büyüme, şirketin Türkiye'deki yatırımlarının doğruluğunu teyit ediyor. Yollarda artan BYD modelleri ve yenilikçi özellikleriyle öne çıkan araçları da bu başarıyı destekler nitelikte.