Lityum Batarya mı NMC Batarya mı?

Lityum Batarya mı NMC Batarya mı?

Hangisi Tercih Edilmeli?

Otomotiv sektöründe elektrikli araçlar adetsel ve oransal olarak artarken, sektörün ve  batarya sektörünün de karşılıklı olarak birbirlerini geliştirdiği ve bu etkileşimin teknolojide yeni düzeylerin yolunu açtığı görülüyor.

Pil teknolojisi günden güne gelişirken son dönemde lityum iyon piller yerini daha uzun ömürlü LFP (Lityum Demir Fosfat) pillere bırakıyor. Çinli üreticilerin ağırlık verdiği bu pil teknolojisinin yanı sıra Tesla gibi birçok firma NMC (Nikel/Mangan/Kobalt) pillere ağırlık veriyor. Hangisi tercih edilmeli sorunu öyle kolay cevaplanacak bir soru değil.  Bu pillerin üretiminde ortaya çıkan çevresel etkilere, bildirilen kullanım ömürlerinin ne kadar gerçekçi olduğuna, iddia edilen kullanım ömürlerinin gerçekleşip gerçekleşmeyeceğine ve bu pilleri tercih eden otomobil markalarının kullandıkları teknolojiden aldıkları verime göre değişen bir cevap bu. Üstelik bugün verilen bir cevap ertesi gün ortaya çıkan yepyeni bir teknolojik hamle veya üretim süreçlerindeki bir inovasyonla güncel veya geçerli olmaktan çıkabiliyor.

Aşağıdaki noktaları karşılaştırınca daha net bir kanıya varabiliyoruz:

1) Enerji Verimi ve Yoğunluğu

NMC piller, LFP pillerden daha yoğun bir enerjiye sahip; LFP pil kg başına 130-150W verim üretirken NMC 160-190W arasında bir veriyle karşımıza çıkıyor. %15-20’ye varan bu verimlilik farkı daha yüksek enerji yoğunluğu ve sonuçta daha iyi hızlanma performansı anlamına gelir. Buna karşılık LFP pil enerji depolama konusunda NMC pile göre daha iyi verilere sahip.

2) Güvenlik Riskleri

Daha yüksek bir pil verimi, aynı zamanda güvenlik açısından NMC pili biraz daha zayıf kılıyor. Pil veriminin yüksek olması pilin reaksiyon tepkisini artırdığı için stabilitesini ve kararlılığını düşürüyor, bu da düşük güvenlik sonucunu doğuruyor. LFP pilin alev alması, fiziksel bir darbede kolayca delinmesi veya basınç altında reaksiyona girmesi çok daha zordur. Misal olarak Çinli batarya üreticisi BYD’nin son teknoloji ürünü ve çivi testi adı verilen testi geçebilen tek pil olan blade pil verilebilir.  NMC pillerinin çok yüksek ısıda patlama ve yangın çıkarma riskinin daha yüksek olduğu genel kabul görmektedir.

3) Ömür

Doğru kullanılırsa LFP bataryanın ömrü 10 yıla kadar çıkabilme olanağına sahiptir. NMC için şu an verilen süreler bundan kısadır. Ancak yakın bir gelecekte bu ömürlerin 15 yıla kadar çıkacağı anlaşılmaktadır.

4) Kullanım

Bazı alanlarda sıklıkla kullanıldığından, bir NMC bataryanın kullanım adedi 2.000-2.500’e kadar çıkabilirken, bir LFP pilinin kullanım adedi 3.000-6.0000 aralığında veriliyor. Ancak NMC pillerde bu kullanım adetleri yeni teknolojinin devreye girmesiyle her gün artıyor.

5) Çevre Etkisi

Daha az termal kaçak riski barındıran LFP pillerin NMC’lere nazaran çevre dostu olduğu kabul edilmektedir. NMC piller yoğun kobalt madeni içerir, kobalt madeninin çıkarılması çevre örgütlerinin tepkisini çekmektedir.  

6) Soğuk Havada Verim

NMC piller kışın soğuk havalarda daha yüksek menzil değerlerine ulaşır, rejeneratif frenlemesi daha verimli çalışır. Ek olarak şarj hızı da daha geç ısınan LFP pillere nispetle daha az etkilenir.

Bu karşılaştırma sonucunda fiyat / performans oranında mevcut koşullarda LFP bataryalar daha avantajlı gibi duruyor. Ne var ki NMC pillerin geliştirilmesi için de birçok işlem yapılıyor. NMC pillerin orta ve uzun vadede LFP pilleri geride bırakacağı artık daha sık duyuluyor. Son yıllarda NMC pillerdeki kobalt oranının azaltılarak daha az maliyetli ve daha çevreci alüminyumla ikame edilmesi (NCA) çevre kirliliğini azaltan bir unsur olmuştur. Mercedes’in bu pillerin geri dönüşümü için ayrı bir geri kazanım tesisini devreye alarak %97’lik bir orana ulaştığı da bilinmektedir.  

Sıfır araçlarda elektrikli araca yönelenlerin karar almasında en önemli faktörlerden biri batarya teknolojisi olmaktadır. Bundan dolayı otomobil markaları batarya konusuna birinci derecede önem vermektedir. Uzunca bir süre araçların bataryalarından dolayı ikinci el satışta ciddi değer kaybına uğramaları nedeniyle elektrikli araçlarda soru işaretleri oluşmuş olsa da bunlar da yavaş yavaş ortadan kalkmaktadır. Son iki yılda artan satışlar ve kullanım esnasında daha düşük bakım ve yedek parça maliyetleri de gözle görülür şekilde hissedilmeye başlanmıştır. Pil geri kazanım tesislerinin kurularak ömrü biten araç pillerinin sürdürülebilir bir ekonomik döngüye kavuşması durumunda elektrikli araçların da içten yanmalı motorlara üstün gelme ihtimali girderek artmaktadır.  

 

 

 

Advertisement Advertisement