Türkiye otomotiv pazarı, 2025 yılının ilk dokuz ayını dikkat çekici bir büyümeyle tamamladı. Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği'nin (ODMD) açıkladığı verilere göre, Eylül ayında otomobil ve hafif ticari araç satışları geçen yılın aynı dönemine kıyasla %25,71 artış gösterdi. Pazar, 110.302 adetlik satış rakamına ulaştı. Bu performansın detaylarına bakıldığında, otomobil segmentindeki artışın %26,7 (88.274 adet), hafif ticari araçlardaki artışın ise %21,6 (22.028 adet) olduğu görülüyor.

Yılın ocak-eylül dönemine ait toplam satış verileri, pazarın %9,15'lik bir büyüme kaydettiğini ortaya koydu. Dokuz aylık dönemde 927.647 adet araç satışı gerçekleşti. Bu büyümede en önemli pay, %10'luk artışla 742.687 adet satışa ulaşan otomobil pazarına ait oldu. Segment bazlı analizler, A, B ve C segmenti araçların pazarın %82,3'lük kısmını oluşturduğunu gösterdi. C segmenti, 416.000 adetlik satış adediyle pazara tam anlamıyla damgasını vurarak toplam pazarın %56'sını elinde bulundurmaya devam etti.

Tüketici tercihlerindeki istikrar, kasa tipleri dağılımında da kendini gösterdi. SUV araçlar, %62,7'lik payla listenin başında yer alırken, sedan kasa araçlar %22,3, hatchback araçlar ise %14,1'lik pay aldı. Bu üç kasa tipi, pazarın %98'ine hâkim oldu. Benzer bir istikrar otomatik şanzıman tercihinde de gözlendi. Satılan binek araçların %94,3'ü otomatik şanzımanla satıldı.

Elektrikli ve hibrit araçların toplam pazar payı ilk dokuz ayda %44,2'ye yükseldi. Özzellkile EBS Danışmanlık verileri, bu büyümenin seyri konusunda ilginç detaylar barındırıyor. Elektrikli araçların payı ilk altı ayda %28,8'e kadar çıktı ancak son üç aylık dönemde belirgin bir düşüş yaşayarak eylül ayında %13,8'e geriledi. Hibrit araçlar ise %25-30 bandında istikrarlı bir performans sergiledi.

Elektrikli araçlardaki bu dalgalanmanın arkasında iki önemli faktör yer aldı. Mayıs ve haziran aylarındaki yükseliş, büyük ölçüde Tesla'nın yeni model teslimatlarından kaynaklandı. Temmuz ayında gelen ÖTV düzenlemesi ise hibrit araçlara olan ilgiyi stabilize ederken, elektrikli araçların önceki çıkışını sürdürmesine yetmedi. İçten yanmalı motorlu araçlarda ise dalgalanma sınırlı kaldı. Ocak ayında %51,6 olan oran, hazirana kadar %40'a düştü ancak eylülde yeniden %48,8 seviyesine yükseldi. Dizel araçların payı ise %8,5'e geriledi.

Elektrikli araç satışlarındaki durgunluğun arkasında, üreticilerin Avrupa Birliği emisyon düzenlemelerine uyma zorunluluğu önemli bir etken olarak öne çıktı. Markalar, AB'nin katı emisyon kurallarına uyabilmek için elektrikli araç sevkiyatlarında Avrupa pazarına öncelik verdi. CO2 havuz iş birlikleri oluşturan üreticiler, regülasyonlara uyum sağlamaya çalıştı. Örneğin, Nissan'ın BYD ile yaptığı havuz ortaklığı bu stratejinin somut bir örneğini oluşturdu.

Türkiye'deki distribütörler ise ÖTV düzenlemeleri sonrasında bazı modelleri ülkeye getirebilmek için yoğun çaba sarf ettiklerini açıkladı. Hibrit ve elektrikli araçlara sağlanan vergi avantajlarının etkisinin önümüzdeki aylarda daha belirgin hale gelmesi bekleniyor. Nitekim bazı markaların elektrikli araçlarında, benzinli modellere kıyasla ciddi fiyat avantajları oluşmaya başladı. Geleneksel yakıtlı araçlarda ise firmalar "size özel kampanya" gibi indirimlerle pazara cevap vermeye çalıştı.

Markalar bazında yapılan değerlendirmede, Renault 90.077 adetlik satışla otomobil pazarındaki liderliğini korudu ve %11,65'lik pazar payı elde etti. Fiat %7,55'lik payla ikinci sırada yer alırken, Tesla, Volkswagen ve Toyota ilk beşi tamamladı. İlk 10 incelendiğinde, hibrit motorlara ağırlık veren markaların öne çıktığı görüldü.

Hafif ticari araç segmentinde kasa tiplerine göre farklı liderler ön plana çıktı. Kamyonet segmentinde 47.089 adet satış ve %30,09'luk payla Ford açık ara lider konumda bulunuyor. Minibüs segmentinde Mercedes %28,61'lik payla önde giderken, bu segmentteki satış adedi 5.529 olarak gerçekleşti. Otobüs segmentinde ise Mercedes 1.224 adet satışla liderliği elinde tuttu.

Pikap segmentinde uygulamaya konan yeni vergi düzenlemesi, satış rakamlarında ciddi bir düşüşe neden oldu. Toyota, Hilux modeliyle 9 aylık dönemde en çok satış yapan marka olmasına rağmen, temmuz ayında 1.239 adet olan satışları eylülde 143 adete kadar geriledi. Volkswagen Amarok da aynı şekilde1061’den 208’e düşerken Ford Ranger 54 satışta kaldı.

Genel tabloya bakıldığında, Türkiye otomotiv sektörünün 2025 yılını 2024'e kıyasla yaklaşık %10 büyümeyle kapatacağı öngörülüyor. Kredi faizlerinin yüksek seyretmesi sonucu kampanyalı araçların ve size özel kampanyaların sınırlı kalması ayrıca vergi artışlarının olumsuz etkilerine rağmen sıfır araç pazarı, model çeşitliliği, hibrit araçlardaki yükseliş ve otomobilin bir yatırım aracı olarak görülmeye başlanması gibi sebeplerle büyümesini sürdürüyor. Otomotiv pazarı, ekonomideki itici güçlerden biri olmaya devam ediyor.